Patmos Adası Gezi Rehberi
Patmos, veya Türkçe adıyla Batnaz, Yunanistan’ın On iki adalar yani Dodecanese adalar grubuna bağlı, Bodrum’un biraz kuzeyinde, Didim’le aynı paralel’de, Kalimnos’un kuzeyinde yer alan bir yunan adasıdır.
Bu yazıda Patmos nerededir, Patmos’a nasıl gidilir, Patmos’ta gezilecek yerler, Patmos’ta nerede kalınır, Patmos’ta ne yenir ve Patmos’ta neler yapılır, Patmos hakkında bilinmesi gerekenleri anlatmaya çalışacağım. Özellikle çocukla seyahat ettiğimiz için, nelere dikkat ettik ve çocukla nasıl gezdiğimizi de anlatmaya çalışacağım.
Patmos, 13 bölgeye ayrılmış olan Yunanistan’ın Güney Ege bölgesinde yer alan ve aynı zamanda bölgesel birim olan Kalimnos’a bağlı adalardan biridir. Wikipedia’da yazana göre nüfusu yaklaşık 3.000 civarında olan Patmos, Hristiyanlar için çok önemli bir adaymış. Hristiyanlar tarafından kutsal kabul edilen ve 27 kitapçık’tan oluşan Yeni Ahit’in son bölümü olan Vahiy veya diğer adıyla Apokalips’te Patmos’tan bahsedilir. Yuhanna’nın yani Aziz John’un MS 95 yılında kaleme aldığına inanılan bu kitapta, Yuhanna Patmos’ta sürgündeyken İsa’nın kendisine bir mağarada göründüğünü iddia eder. Apokalipsis Mağarası olarak bilinen bu yer ise ziyaretlere açıktır ve UNESCO koruması altındadır.
17 – 19 Ağustos 2018 tarihlerinde 2 gece konakladığımız Patmos’ta her yerini görebilmek için en az 4 gün kalmamız gerekirdi. Bu yazıda kendi gezip görebildiklerimizi size aktarmaya çalıştım.
Patmos’a nasıl gidilir?
Öncelikle Yunanistan’a bağlı olan Patmos’a gidebilmek için geçerli bir Schengen vizesine sahip olmanız gerekiyor. Patmos’ta kapı vizesi uygulaması yokmuş o nedenle eğer kapı vizesi aldıysanız mecbur önce Kos’a geçip oradan Patmos’a gidebilirsiniz.
Patmos’a Kuşadasından Samos, ve oradan Patmos’a Feribot ile, veya Türkiye’den önce Kos’a, sonra Kos’tan Patmos’a feribot ile ulaşabilirsiniz. Patmos’a adalar arası feribotlarla ulaşabileceğiniz gibi, 2018 yazında biz gittiğimizde aynı zamanda Bodrum’dan Pazar günleri karşılıklıklı seferler de düzenleniyordu. Bodrum Cruise Port’tan kalkan bu feribotlar, Yeşil Marmaris’e ait ve sabah 08:45’te hareket edip yaklaşık 2 saatte Patmos’a varıyor ve tek yön fiyatı 42 euro. Eğer biletinizi Exas Shipping Service üzerinden alırsanız bilet 36 euro oluyor. Dönüşler’de Patmos’tan aynı gün saat 17:30’da hareket edip 2 saat sonra Bodrum Cruise Port’a yanaşıyor.
Biz Leros’tan Patmos’a geçtik. Feribotlar, Yunan adaları arası ulaşım için neredeyse tek alternatif olduğundan Leros – Patmos arası günde en az 3 sefer oluyor. Biz Kerem’in uyku saatine de uygun olsun, adaya vardığımızda uyusun diye 12:30 feribotunu tercih ettik. Yaklaşık 1 saatte adaya varılabiliyor, fiyatı 17 euro, 5 yaşından küçüklere ücretsiz. Biletinizi önceden internet üzerinden almaya hiç gerek yok. Bu feribotları şehirler arası otobüsler gibi düşünün. Feribot saatinden yarım saat önce bilet gişesini açıyorlar ve biletleri direkt gişeden satın alabiliyorsunuz. Yer kalmama gibi bir durum söz konusu değil.
Patmos’ta havaalanı bulunmuyor dolayısıyla tek opsiyonunuz feribotlar.
Patmos’ta nerede kalınır?
Patmos’ta otellerin en çok bulunduğu bölge merkez olarak geçen Skala bölgesi. Skala dışında, manastırın bulunduğu Hora (Chora) ve merkeze daha uzak olan bazı koylarda; Grikos ve Kampos gibi, kalınacak yerler mevcut. Eğer araba kiralamayacaksanız merkezde yani Skala’da kalmak bence en makulü. Bu sayede yürüyerek gezebilir, ve merkezden kalkan otobüslerle de diğer koyları gezebilirsiniz.
Biz Ağustos ayında gittiğimizden ve seyahatimizi gitmemize 3 hafta kala planlamaya başladığımızdan çoğu otelde yerler tükenmiş, kalanlar da gecelik en aşağı 100 euro istiyorlar. O nedenle nispeten makul sayılabilecek gecelik 50 euro vererek Pansion Katerina‘da kaldık. Burası Feribot iskelesinden indikten sonra yürüyerek 15dk uzaklıkta. Patmos’a indiğimizde pansiyonu işleten Maria arabasıyla gelip bizi iskeleden almıştı ve otele kadar götürmüştü. İlk defa gidiyorsanız pansiyonu bulmakta zorlanabilirsiniz, çünkü ana yoldan içeri doğru bir sokağa giriyorsunuz ve bir binanın üzerinde küçük bir yazı ile Pansion Katerina yazıyor. Dolayısıyla lokasyonu biliyorsanız yürüyebilirsiniz, bavullarla da yürünür çünkü yol dümdüz.
Pansion Katerina’yı normal bir otel gibi düşünmeyin. Ne bir resepsiyon ne de asansör var. 2 katlı bir evin üst katına kurulmuş odalardan oluşuyor. Giriş kapısı direkt bir merdivene açılıyor bir sahanlık bile yok, o nedenle bavullar ve hele pusetle girip çıkmak biraz zor oluyordu ama en ucuz yer burasıydı. Bizim odamız balkonluydu, pansiyonun bir de ortak kullanımlı mutfağı vardı, bu sayede odamızda kahvaltı edebiliyorduk. Hemen yakınında bir fırın ve supermarket var, dolayısıyla lojistik olarak çok iyi bir komundaydı. 2 gece için idare edilir ama daha uzun kalışlar için belki daha lüks bir yer bulunabilir.
Patmos’ta araba kiralama
Skala’da feribottan iner inmez bir sürü araç kiralama ofisi göreceksiniz. Bizim gittiğimiz tarih Yunanlıların da tatile çıktığı zaman olduğundan 3 hafta öncesinden email ile de sormama rağmen kiralık araç bulamadım. Normal binek araçların günlük kirası 50-55 euro civarında. Araçlar genelde düz vites. Otomatik araç bulmak oldukça zor. Adadayken soruşturduğumuzda bir kiralık araç bulmuştuk, Corsa idi ve 70 euro istediler biz de pahalı bulup kiralamamıştık. Sezon dışı giderseniz muhtemelen fiyatlar çok daha uygun olacaktır, sezonda gidecekseniz de mutlaka önceden email ile yazıp rezerve edin.
Patmos’ta toplu taşıma
Leros’ta böyle birşey görmemiştik ama Patmos’ta Skala’da merkezden kalkan ve çeşitli koylara giden, daha çok turistlerin kullandığı bir otobüs vardı. Aşağıdaki resimde otobüsün saat çizelgesini ve gittiği yerleri görebilirsiniz. Bir de web-siteleri var. http://patmosbus.gr/
Araba kiralayamasak da bu otobüs ile Kampos’ta denize girmeye, Hora’daki manastırı görmeye gidebildik. Üşenmeseydik Grikos’a da gidecektik ama onun yerine To Melloi’ye yürümeye karar verdik.
Patmos’ta gezilecek yerler?
Skala
Burası feribottan indiğiniz bölgenin adı. Düz ayak, yokuşsuz, cafelerle dolu, Roma’nın plaza’larına benzeyen bir meydanı olan, irili ufaklı dükkanları ile sevimli bir köy meydanı gibi. Skala adanın doğu ile batısının arasındaki mesafenin en dar olduğu yerlerden biri, dolayısıyla öteki tarafına yürümeniz 15dk sürüyor. Akşam yemeği için genelde tercih ettiğimiz bölge oldu ama genel olarak Patmos’ta Leros kadar taverna görmedim. Skala’ya cruise gemileri de çok sık uğruyor ve günlük gelen turistlerle de genelde hep canlı bir atmosfere sahip oluyor.
Skala’dan biraz kuzeye doğru, bizim otele doğru yürürken denize girilebilecek bir plaj var. Bu plajın bazı yerlerinde yolun karşı tarafındaki cafeler sahile masa sandalye atmış, dolayısıyla orada birşeyler yiyip içerek imkanlarından faydalanabilirsiniz. Biz havlumuzu sererek takılmayı tercih ettik ama öğlen saatinde çok güneş oluyor, pek ağaç yok. Anca akşamüstü için mantıklı.
Hora (Chora)
Patmos adasının en önemli yerleşim yeri Hora çünkü buradaki bir mağarada Aziz John’a İsa’nın göründüğüne inanılıyor ve tepede de Saint John Manastırı var. Dolayısıyla Hristiyanlar için çok önemli bir yer. Zaten ada genel olarak çok fazla din turizminden de insan çekiyor.
Biz tepedeki Manastıra çıktık ve sonra araba geçmeyen dar sokaklarında dolaşarak sanki ortaçağdaymışız gibi hissettik. Dar sokakların birinin sonunda açılan güzel bir meydanda şık tavernalar ve cafeler gördük fakat çok doluydu oturmadık, fotoğraf çekmekle yetindik.
Hora özellikle yazın Patmos’a gittiyseniz akşamüstü hava serinlediğinde gezilmeli yoksa sıcaktan bayılabilirsiniz. Bir de gün batmadan gidin ki bu harika manzara da fotoğraf çekebilin.
Kampos
Kampos aslında adanın kuzeyinde yer alan bir köy. Köy tepede yer alıyor ve yoldan aşağı denize doğru inerseniz de Kampos plajına ulaşıyorsunuz.
Grikos
Biz malesef Grikos’u göremedik ama burası da adanın güneyinde bir köy. Çeşitli bloglarda okuduğuma göre adada en uzun sahile sahip olan koy ve sezonda bile oldukça sakin.
Patmos’ta ne yenir / Patmos Restaurantları
Toxoths Grill
Burası ilk öğlen yemek yediğimiz yer. Garsonları çok yardımsever olsa da yemekleri için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Kebap, kalamar ve içeceklere toplam 25 euro ödedik. Kebap dediğim şişte uzun köfteler. Yalnız bazı yerlerde dana eti diye yediğimiz kebap için garson pek hoş şeyler söylemedi. Garsona göre her yer kebap yaparken içine domuz eti koyarmış, ve kim kebap için dana diyorsa yalan söylüyordur demişti. Benden günah gitti.
Pantelis Restaurant – Traditional Greek
Pantelis bizim Patmos’ta kaldığımız 2 akşam boyunca yemek yediğimiz yer oldu. Geleneksel yunan yemekleri zaten bizim damak tadımıza uygun hatta aynı yemekler bile diyebilirim. Fiyatları normal ve ortamı da güzeldi. Leros’taki gibi deniz kenarında oturulabilecek düzgün mekanlar bulamadığımız için akşamları bu sokak arasındaki ama canlı müzik bile olan lokantayı tercih ettik.
İlk akşam biraz fazla yemek söyledik ve bitiremediklerimizi paket yaptırdık. Musakka, Kabak topları, pilavlı köfte ve kebap söyledik, içeceklerle beraber 47 euro tuttu ama dediğim gibi çok söylemişiz. Kebap 11 euro, belki fiyatları hakkında bir fikir verir.
ToMelloi Restaurant
Son gün öğlen yemeğimizi burada yedik. Kalamar, Musakka ve içeceklere toplam 31 euro ödedik.
Tsipouradiko Taverna
Biz burada yemek yiyemedik ama ilginizi çekerse deniz kenarında oturup güzel bir akşam yemeği yiyebileceğiniz bence tek yer burası. Fiyatları diğer yerlere göre biraz pahalı, daha çok ıstakozu ile ünlü daha çok deniz ürünleri yapan bir lokanta.
PATMOS PLAJLARI
Skala koyu
Gezilecek yerler kısmında yazdığım gibi Skala’dan biraz kuzeye doğru yürüdüğünüzde kumluk bir plaj var ve yararlanmak isterseniz bir iki tane de cafe var. Denizinin çok muhteşem olduğunu söyleyemeyeceğim, zaten genel anlamda ben Patmos’un denizini ve plajlarını pek beğenmedim.
Kampos Beach
Burası tamamen plaj olan bir koy. Koyun başında 1 tane sonunda da 1 tane işletme var. Başındaki italyan lokantası, sonunda da bir taverna var. Buna rağmen sahildeki şemsiye ve şezlonglar ücretli. Eğer tavernaya yakın şezlonglara oturmak isterseniz 2 şezlong 1 şemsiye 15 euro, orta tarafta oturacaksanız 10 euro. Plaj iri kumlu ve çocuklu aileler için ideal, fakat kumdan kale yapılmıyor söyleyeyim. Deniz Skala’ya göre daha iyi, bana biraz Palamutbükü’nü andırsa da onun kadar bile güzel değil. Dedim ya ben Patmos’un denizini sevemedim.
Yemek için tavernaya gitmedik, Kerem de yesin diye italyan lokantasından pizza aldık. Margarita orta boy bir pizza 8 euroydu. Oturduğumuz yerin arkasında otobüs durağı ve ona yakın bir de bakkal vardı. İçeceklerimizi de oradan aldık. Otobüsle gidip otobüsle otelimize döndük.
ToMelloi Beach
Bizim otelimizden yürüyerek 1 kilometre uzaklıktaki bu koya yürüyerek gidelim dedik ama bebek arabası ile bir tepeyi aşmak zorunda olduğumuz ve çok da eşyamız olduğu için biraz zorlandık. Denizi yosunlu, hem de baya yosunlu, ıslanmak dışında ben yüzemedim. Plaj ise oldukça dar, şezlong yok. Koyda bir tane yunan tavernası var, orada oturduk ve öğlen yemeğimizi yedik. Tavernada yemekler oldukça güzeldi.
Alağıda bahsettiğim koylara biz arabamız ve vaktimiz olmadığından gidemedik ama internetten okuduklarıma göre kısa bilgiler vermeye çalıştım.
Agriolivadi Plajı
Kampos’un bir yan koyu olan bu plaja yine biz gidemedik ama internette okuduğuma göre kumlu bir plaj ve şezlonglu işletmeler var.
Grikos Plajı
Skala’nın güneyinde yer alıyor. Kumluk bir sahili varmış ve tesisler ile şezlonglar da varmış.
Petra Beach
Grikos’da yer alan Petra plajına biz gidemedik ama internette okuduğuma göre berrak bir suyu var. Sahili çakıl ve taşlık. Tesis yok ve ağaç da olmadığı için hazırlıklı gitmekte fayda var.
Psili Amos beach
Psili Amos adann en güneyinde yer alıyor ve gidenlerden dinlediğime göre antalya’daki Kaputaş’a benziyormuş. Berrak suyu ve dalgalı denizi ile bir öğleden sonrayı geçirmek için ideal olmalı. Tesis yok ve sahili kumsal.
Livadi Geranos Koyu
Kampos’un biraz daha ilerisinde olan bu koy çakıl ve tesis yok.