1. AY || Kerem’in ilk doktoru || Lohusalık 28. Gün

Aslında yazının başlığı belki de yanlış. Tabiki Kerem daha önce doktora gitti, ama klasik her çocuğun bir doktoru vardır ya, biz bugün, inşallah uzun seneler gideceğimiz Kerem’in doktoru Dr. Murat Kandemir’e gittik… ve kendisine bayıldık!!!

Kerem yenidoğan olduğu için, ve bu aralar çok fazla gripli hasta çocuk olduğu için randevuyu veren asistan çok düşünceli davranarak bize günün ilk randevusu olan sabah 09:00 randevusunu verdi. Böylece, hasta çocukların içinde beklemek zorunda kalmazsınız dedi.Ben kendim bunu akıl edemezdim, nitekim Central Hospital’a gittiğimizde de edememiştim ve onlarca hasta çocuğun arasında öksürük aksırıklar arasında Kerem’le doktorda sıramızın gelmesini beklemiştik.

Doktor’la görüşmemiz tam 1 saat sürdü. Ve bize 1 saat boyunca çok değerli bilgiler verdi, herşeyi çok güzel, çok detaylı anlattı. Bende unutmamak için buraya yazıcam ki, kendime not olsun.

Bebeğime sütüm yetiyor mu?
Her annenin sanırım kendine sorduğu bir sorudur. Ben de sordum. Her saat başı emmek isteyince, bu çocuk acaba aç mı, doymuyor mu dedim. Hele 3 günlükken yaşadığı ağlama krizinde acaba aç kaldı da ondan mı ağlıyor dedim, gazı mı var acaba dedim.. Dedim de dedim.

Eğer 5-6 günlükken bebek en az 3 en fazla 10 kere sarı kaka yapıyorsa, en az 5 kere de idrarını yapıyorsa, bu bebeğe anne sütü yetiyor demektir, endişeye mahal yok!

Bu konuyla ilgili “Bebekler günde kaç mL (cc) anne sütü içmeli” yazıma da bakabilirsiniz.

Yenidoğan refleksleri nelerdir?

• Emme, Aranma refleksleri: Memeyi emme ve memeyi araması. 6 aylıkken biter.
• Adımlama: Kollarından tutup ayaklarını düz bir yüzeye değdirip ama bırakmayıp, bebeği ilerlettiğinizde adım atıyor.
• Yakalama: Parmağınızı bebeğin avuç içine koyarsanız, parmaklarıyla parmağınızı sıkıca kavrar
• Yutma: Emdiği sütü yutmasıdır.
• Moro (paraşüt) refleksi: Kollarını heyecanlanmış gibi, veya düşüyormuş da tutunmaya çalışıyormuş gibi yanlara açıp sallaması

Yenidoğan sarılığı nedir?
Yenidoğan sarılığı ya da bebek sarılığı, yeni doğmuş bebeklerde kanlarındaki bilirubin miktarının artması neticesinde görülen bir çeşit sarılıktır. Normalde bu madde karaciğerde işlenerek vücuttan atılır fakat bebeklerde karaciğer bunu tam anlamıyla beceremez. Doğumdan sonraki ilk haftada her doğan bebeğin kanında az veya çok derecelerde mutlaka bilirubin miktarında artış gözlenmektedir. Bu değer 5-6. günde yükselip, 10. günde ise artık azalır.

3 Haftalık bebeklerde neler görülür?

• Annenin yediği şeylere bağlı olarak kaka yeşil olabilir. Mesela anne ıspanak semizotu yemişse, bebeğin kakası yeşerebilir, endişeye gerek yok. Ama eğer kakada sümük yani mukus görülürse ve/veya kan görülürse o zaman bir problem var demektir.
• Bebekte ergenlik sivilceleri gözükebilir. Bunun iki nedeni var, anne sütünden geçen hormonlar, ve cildin ph dengesi, ciltte bakteri ve mantar oluşumunun başlaması. Cildin pH dengesini sağlayabilmek için cildi çok kurutmamak gerek. Bu nedenle de bir banyoyu şampuanla yaptırıyorsak, bir banyoyu duru su ile yaptırmak gerek.
• Kolik yani sancı 3 haftalık bebeklerde başlayıp 3 aylık olana kadar sürebilir. Haftada en az 3 gün, günde 3 saat ve daha fazla ağlıyorsa bu bebeğe kolik deniyor. 
• Alerji cilt ve sindirimde 3-4 haftalıkken başlayabilir, 3 yaşına geldiğinde solunuma çevirebilir. Anne’de alerji varsa bebekte %25 ihtimal alerji olur, baba’da varsa ordan da %25 ihtimal alerji gelir.

Genel Bilgiler:

• Yeni doğan bebek 0 – 28 günlük bebektir.
• Her bebekte fizyolojik reflü vardır çünkü mide kapakçığı tam oluşmamıştır. Bu kapak 7,5 – 8 aylıkken tamamen oluşur. O nedenle emdikten sonra bebekler hemen yatırılmamalıdır, bir süre dik pozisyonda tutulmalıdırlar. 
• Reflüyü önlemek için ise 30-45 derecelik bir eğimle yatırılmaları uygun olur. 
• Bebekler hıçkırır, emzirerek geçer. 2. aydan sonra hıçkırıklar azalır. (midedeki peristaltik hareket sonucu hıçkırık oluşur)
• Bebekler ilk 3 ay burundan nefes alır, ağızdan almayı bilmezler.
• Bebekler hapşurur. Bu hasta olduğu anlamına gelmez, 2 aydan sonra azalır.
• Bebekler sütü emdikçe, bazı sütler damağın arkasından burun boşluğuna geçer ve burda birikir. Bu birikinti burun tıkanıklığına yol açar. İhtiyaç halinde serum fizyolojik günde 6 kez uygulanabilir ve otri bebe aspiratör ile tıkanıklık çekilir.
• Bebekler şaşı bakabilir, 3. aya kadar bu durum normaldir.
• Gözyaşı kanallarının tıkanık olması sebebiyle, bebeklerde çapak oluşabilir.
• Bebekler el, ayak ve başlarından terlerler. El ve ayakları ıslak gibi olabilir, soğuk olabilir, bu üşüdükleri anlamına gelmez. Baş’tan terlemeleri ergenliğe kadar devam eder.
• Bebekler 23-24 derecelik oda sıcaklığında bulunmalıdır. Eldiven, ve başlık takmaya gerek yoktur. Eğer ayaklı tulumu varsa ekstra çorap da giydirmeye gerek yoktur.
• Yenidoğanlar nefes alırken 10-15sn kadar nefeslerini tutarlar. Eğer oda sıcaklığı 28-30 derecelere çıkarsa, bu nefes tutma süresi uzayabileceğinden bebeğin daha sıcak ortamda bulunması istenmez.
• Emzirmede iki ekol vardır. İlki, 2-3 saat arayla birinci memeyi 15 dakika emzir, 15 dakika gaz çıkar, 2. memeyi emzirdir. İkincisi ise, bebek ne sıklıkta ve ne kadar istiyorsa o kadar emsindir. İkinci yöntem bizim doktorumuza göre daha doğru.
• Bebek 6-8 haftalık olduktan sonra, yani 40’ını geçtikten sonra, 
• çene kasları güçleneceğinden emme süresi kısalarak 5-7dakikalara düşer. 1,5 – 2 saatte bir emmek ister. 
• Uykusu da düzene girer, gece 9’dan sabaha karşı 3’e kadar uyur, sonra 5 te ve 7de uyanır ve 7de gün başlar. 
• 14güne kadar kaka yapmayabilir. Bu durum 2. aydan 5. aya kadar sürebilir.